Nieuws | 11 november 2024
Actie tegen verspilling van medische hulpmiddelen
Lees meer
Inhoudsopgave
Niemand weet meer van goed en veilig medicijngebruik dan de apotheker. Zeker nu de toegankelijkheid tot goede zorg onder druk staat door vergrijzing en personeelstekorten, zijn de openbare apotheken van grote betekenis. Farmaceutische consulten dragen bij aan beter medicijngebruik en kunnen de druk op de zorg voor een belangrijk deel verlagen.
Wat farmaceutische consulten precies zijn? Persoonlijke gesprekken tussen apothekers en patiënten waarin zorgen, vragen en behoeften over medicatie worden besproken. Tijdens deze consulten gaat de apotheker, of andere gespecialiseerde collega in het apotheekteam, dieper in op het medicatiegebruik, eventuele bijwerkingen, interacties met andere medicijnen, en de algehele gezondheid van de patiënt.
De consulten bieden grote voordelen voor mensen die medicijnen gebruiken. Bijvoorbeeld voor het beter begrijpen van de voorgeschreven medicatie, en daarmee het trouwer innemen of gebruiken ervan. Het geeft meer grip op de gezondheid en regie over de medicijnen omdat de mensen vragen kunnen stellen, hun zorgen kunnen uiten en een op maat gemaakt advies ontvangen. Bovendien kan het vroegtijdig opsporen van eventuele problemen leiden tot preventieve maatregelen, wat de kans op bijwerkingen of complicaties verkleint.
Jitske Langeland, apotheker bij Service Apotheek Sint-Oedenrode, is een pionier op het gebied van farmaceutische consulten. “Ik zie een belangrijke taak voor ons apothekers, zeker nu de toegankelijkheid van de zorg verder onder druk komt te staan. Wij kunnen voor een groot deel bijdragen aan het verbeteren en laagdrempelig houden van de zorg in Nederland.”
De werkwijze in Sint-Oedenrode is sinds de introductie van de farmaceutische consulten niet drastisch veranderd. “De inhoudelijke kennis was natuurlijk al gewoon aanwezig,” zegt Jitske. “Het vergt alleen een wat andere mindset. Het kost misschien iets meer tijd om dingen uit te zoeken voor patiënten en ze uitgebreider te woord te staan. Maar door goed te luisteren en mensen te begeleiden naar een goede besluitvorming over hun medicijnen, voorkom je problemen aan de voorkant. En dat creëert op termijn ook extra tijd en ruimte aan de balie.”
Jitske snapt dat het lastig kan zijn om een start te maken met het inplannen van farmaceutische gesprekken. Haar tip? “Begin gewoon! Start met de medicijngroep van een ziektebeeld waarmee je het meeste feeling hebt. En onthoud dat je echt niet op elke vraag direct een passend antwoord hoeft te hebben. Patiënten waarderen het juist als je de tijd neemt om zaken voor ze uit te zoeken. Als je maar vertelt wat je doet en wanneer ze een antwoord mogen verwachten.”
Service Apotheek Sint-Oedenrode heeft korte lijntjes met de lokale huisartsen. “Ik merk dat zij ons steeds meer in onze kracht weten te zetten,” zegt Jitske. “Zo nemen wij de druk op de huisartsenpraktijken een beetje weg door inhalatie-instructies te doen. Ook maken we tijd vrij voor mensen die veel medicijnen gebruiken en het overzicht kwijt zijn. De samenwerking is goed en het vertrouwen is groot. Ik hoop dan ook dat mensen steeds vaker direct contact met ons opnemen in plaats van met hun huisarts als ze bijvoorbeeld last hebben van medicijnbijwerkingen. Wij kunnen al veel problemen wegnemen en overleggen dan de oplossing met de huisarts als dat nodig is.”
De kosten voor een farmaceutisch consult bedragen tussen de 5 en de 20 euro. Het hangt van de gekozen zorgverzekering af of diegene de kosten vergoed krijgt en of deze van het eigen risico af gaan. “Ik hoor regelmatig dat collega-apotheken het lastig vinden om deze kosten bij de patiënt in rekening te brengen. Maar zelf heb ik nog nooit klachten gehad. Onze patiënten vinden het niet meer dan logisch dat we een klein bedrag vragen voor de service die we op deze manier verlenen. Voel je niet schuldig om te laten zien waar je goed in bent. Farmaceutisch consulten zijn geen geldklopperij, maar juist een manier om mensen écht te kunnen helpen. Als een tandarts kiespijn verhelpt, volgt er ook een factuur.”
We kunnen dus stellen dat farmaceutische consulten in de apotheek een duidelijke waarde hebben voor zowel de patiënt als de apotheek zelf. Door te investeren in passende zorg spelen wij als apothekers een belangrijke rol in het bevorderen van de gezondheid in onze wijk. Tegelijkertijd vergroten we hiermee de tevredenheid en betrokkenheid van ons personeel. Eén en één is twee dus!
De apotheek is een laagdrempelige plek voor het stellen van vragen over medicijnen en gezondheid en dit zal altijd zo blijven. Door middel van farmaceutische consulten maakt een apotheker tijd en ruimte vrij voor planbare en gestructureerde zorgverlening. Dat is prettig voor de medicijngebruiker én voor de apotheekteams.
Jitske ervaart dagelijks het effect van de inzet van meer farmaceutische consulten en medicatiebeoordelingen. “Laatst had ik een dame in de spreekkamer die behoorlijk baalde van de hoeveelheid medicijnen die ze na haar hersenbloeding dagelijks moest innemen. Ze wilde weten wat het voor gevolgen zou hebben als ze met bepaalde pillen zou stoppen. Ik heb uitgebreid de tijd genomen om precies uit te leggen wat elk medicijn doet en wat er zou gebeuren als ze deze niet meer zou innemen. Ik heb haar geholpen haar gedachten te ordenen, waardoor ze de spreekkamer een stuk wijzer en geruster verliet. Wat ook mij een goed gevoel geeft, want ik weet dat ze haar medicijnen nu met vertrouwen dagelijks zal slikken, wat de kans op een tweede hersenbloeding vele malen kleiner maakt.”
Behalve vakinhoudelijk zijn farmaceutische consulten ook gastvrij. “Door aan de balie of in de spreekkamer extra tijd vrij te maken voor onze patiënten, voelen ze zich gehoord en gezien. Veel van hen wisten tot voor kort niet dat ze helemaal niet altijd bij een huisarts hoeven aankloppen voor vragen over hun medicijnen. Ik merk dat we steeds zichtbaarder worden en dat het voor patiënten steeds duidelijker wordt dat de apotheek de medicijnexpert in de zorg is. Een apotheek loop je ook wat gemakkelijker binnen dan een huisartsenpraktijk. En als we niet direct tijd hebben omdat er anderen staan te wachten, of we een acuut probleem moeten oplossen vanwege medicatietekorten, plannen we graag een gesprek in op een later moment.”
Het valt Jitske op dat mensen positief verrast reageren op de kennis die zij als apotheker overbrengt. “Ze vinden het fijn als ze na afloop van een gesprek weten hoe stofjes of processen in hun lichaam werken en welke invloed medicijnen hebben. Dit inzicht werkt positief op hun gezondheid. En ontdekken we mogelijke problemen op tijd, dan verkleint dit de kans op bijwerkingen of complicaties en vergroot het de medicijnveiligheid.”
Gepubliceerd op: 17 mei 2024
